Root Nedir Ne işe Yarar ? (Android Sistem)

Android işletim sistemi aslında Linux tabanlı bir sistemdir. Linux işletim sistemlerini kullanmışsanız bilirsiniz, bu işletim sistemlerinde en geniş yetkilere sahip olan kullanıcılara “root” kullanıcısı adı verilir. Bazı kaynaklarda “su” yani “superuser” adı ile de adlandırılabilirler. İşte Android’te de root aslında bu anlamda kullanılır. Sizler telefonlarınızı veya mobil cihazlarınızı satın aldığınızda, telefonunuzdaki bu işletim sisteminin aslında tam yetkili kullanıcısı değilsinizdir. İçerisinde belli kısıtlamalar bulunur. Örneğin üreticinin size zorunlu kıldığı programları “uygulamalar” bölümünden kaldıramazsınız. Ya da üreticinin onay vermediği ayarları değiştiremezsiniz. Çünkü siz bir “root” kullanıcısı değilsinizdir.

Eğer Android işletim sistemine sahip bu cihazların tam yetkisini ele almak istiyorsanız telefonunuzu teknik tabirle “root” etmeniz gerekir. Yani bu işlemle tüm yetkileri (örn: program kurma, kaldırma, cihaz ayarlarını değiştirme vb.) ele alan kullanıcı hesabı tanımlamış olursunuz.

Root Nedir Ne işe Yarar ? Neden Root’ a İhtiyaç Duyarsınız?

Günümüzde “root” ile ilgili bir çok dedikodu, birçok kulaktan dolma bilgi dolanıyor etrafta. Ancak şunu belirtmek istiyorum. Telefonunuzu root etmek yani kullanıcı hesabına ait yetkileri tamamen elde etmek sizin en doğal hakkınız. Bunu şöyle düşünün; bir Windows PC satın aldınız, ve size bununla birlikte gelen işletim sisteminin “Administrator” kullanıcısı olmadığını varsayın. Yani sınırlı kullanıcı hesabınız olduğunu düşünün. Bu durum sizin özgürlüğünüzün kısıtlanması anlamına gelir mi? Tabiki evet. O kadar ücret ödeyip, ardından birilerinin size “hayır bunu kuramazsın” demesi düşünülebilir mi? Tabi ki hayır. İşte aynı android işletim sistemlerinde de bu böyledir. Ne yazık ki bazı üreticiler bu konuda bu tarz yaklaşımlarda bulunabiliyorlar. Ancak şu asla unutulmamalıdır, sizler ödediğiniz o ücreti donanımlara ödüyorsunuz. Üreticinin yazılım dayatması, hatta aynı işletim sisteminde belli keyfi kısıtlamaları önünüze sunması hiç mantıklı değil.

Sizler o işletim sisteminde üreticinin size şart sunduğu tarayıcı neden siteminizde tutasınız? Ya da kurmak istediğiniz bir programın root kullanıcı hesabı olmadığı için kurulumu neden iptal edesiniz? Şahsen benim düşüncelerimle uyuşmuyor. Ben kullandığım Sony Xperia marka telefonu aldığım ilk günün gecesinde root yapmıştım. Bununla ilgili birçok farklı fikirler olduğunu bildiğim halde hiç kafamda soru işareti olmadan root işlemine başlamış ve sonlandırmıştım. Sonradan bazı forumlarda, bazı tartışma platformlarında “aman sen ne yaptın” diyenler olmadı değil. Ancak dediğim gibi ben bu duruma baştan noktayı zaten koymuştum. Bana göre bir üretici ürettiği donanımların 3.şahıs tarafından ya da farklı kişiler tarafından oluşturulan yazılımlar tarafından nakavt edilmesinin sorulumluluğunu almalılar. Eğer 1000-2000 TL aralığında bir donanıma sizler ödeme yapıyor, acaba şu yazılım akıllı telefonuma zarar verir mi diye endişe duyuyorsanız, bunun üzerinde oturulup düşünülmesi kanaatindeyim.

Ayrıca root yapmayı “yeni rom yüklemek” olarak da düşünen birçok kişi de olduğunu biliyorum. Ya da yasal olmayan programların kurulması, hatta root işlemini Android cihazların donanım kaynaklarına erişip, onu sonsuzluğa uçuran bir şey olduğunu sananlar da vardır elbette. Bu programlar sayesinde telefonunun donanımına bir şekilde zarar verenler de olabilir.

Ancak root işlemi tam yetkili kullanıcı olmaktan öte bir şey değildir. Evet, “Yeni rom yükleme” işleminin ön şartı root işlemidir. Ancak bu iki terim birbirinden tamamen farklı işlemleri tanımlar. Adı üstünde tam yetkili kullanıcı olmak bazı sorumlulukları da beraberinde getirir. Sistem hakkında bilgisi olmayan, neyin nasıl ve hangi aşamalardan geçerek yapılacağını bilmeyen bir yönetici sizce o sisteme yarar mı sağlar yoksa zarar mı? Tabi ki zarar verir. Bu nedenle root işleminin doğuracağı olumsuzluklar “root yapıldığı” için değildir. Bunun sebebi Root kullanıcısı olmanın sorumluluklarını bilmediğinden kaynaklanır.

Yukarıda bahsettiğim durumlar gözönüne alınarak, root işleminin garanti dışında olması gibi bir durum söz konusu olmamalı. Nitekim bazı üreticiler bu konuyu zaten problem etmiyorlar. Ancak bazı elektronik devleri bu konuda hayli endişe verici tedbirler alabiliyorlar. Sonuç olarak iyi bir android kullanıcısı iseniz, ve sisteminize tam olarak kontrol sağlamak istiyorsanız “root yapmak” sizin birebir. Fakat bu anlamda çok da bilginizin olmadığını düşünüyorsanız, hangi yazılımların nasıl sonuçlar doğuracağını kestiremiyorsanız “root” işlemini bu aşamada erteleyebilirsiniz. Karar tamamen sizin.

Not: Makale özgün bir makaledir. Alıntı yapmadan kullanılamaz. @bilgisayar.name
Root Nedir Ne işe Yarar ? (Android Sistem)