VPN nedir ne işe yarar ? (Sanal Özel Ağ)
Bir çoğumuzun özellikle son zamanlarda sıkça duyduğu VPN kelimesini, VPN teknolojisini bu yazımızda mercek altına alacağız. İnternet teknolojisinin gelişimi ile her geçen gün birçok teknolojik terim de hayatımıza giriyor. Onlardan biri de son zamanların meşhur bilişim terimi VPN. Aslında VPN çoğu bilişim teriminde olduğu gibi kelimelerin baş harflerinden oluşturulmuş bir ifade. Virtual Private Network kelimelerinin baş harfleri meşhur VPN ‘imizin oluşmasını sağlamış. Şimdi gelin birlikte VPN’ in gerçek anlamda ne olduğu anlamaya çalışalım. Bunu yaparken de yine düşük bilgisayar bilgisine sahip olanları da düşünerek konuya açıklık getirmeye gayret edelim.
Peki VPN nedir ne işe yarar?
VPN aslında Türkçe’deki “Sanal Özel Ağ” kelimesinin kısaltılmasıdır. Peki nedir Sanal Özel Ağ? Bunu daha iyi anlayabilmek için benim her zaman yaptığım işi yapacağız. Aşağıdaki fotoğrafı inceleyelim. Öncelikle şunu belirtelim, internet çok karmaşık bir yapıya sahiptir. Birçok katmandan olur, birçok donanımsal cihaz, birçok yazılım bir araya gelir ve bizim uzaktaki bir web sitesine ulaşmamız için adeta seferber olurlar. Resimde de zaten bunu görüyorsunuz.
Gizliliğin son derece önemli olduğu bir şirket düşünün.(Örn: İstihbarat Birimleri). Şirketin ana ofisi İstanbul’ da ve bu şirketin şubelerinin olduğunu varsayın. Şubelerin de Ankara ve İzmir’ de olduğunu varsayalım. Bir de araç üzerinde olan Mobil Şube ‘nin olduğunu varsayın. İşte bu resimde aslında böyle bir yapı söz konusudur. Head Office, ana ofis yani İstanbul, Branch Office yani şubeler Ankara ve İzmir, Mobile Users ile ifade edilen de Mobil Şube olarak düşünebilirsiniz.
İstanbul’ daki şubemiz yani Head office’ de toplam 20 adet bilgisayar bulunduğunu varsayalım. Bu 20 adet bilgisayar kendi aralarında LAN adını verdiğimiz Yerel Alan Ağı ile birbirine bağlanırlar.
Aynı şekilde Ankara ve İzmir’ deki şirkette de 10’ ar bilgisayarın olduğunu düşünün. Yine bu şubelerdeki bilgisayarların birbirine bağlanması için Yerel Alan Ağı ‘nın kullanılması şarttır.
Peki bu şirketin ana merkezi İstanbul ile şubeleri olan Ankara ve İzmir arasındaki ayrıca Mobil Şube arasındaki bu Yerel Alan Ağları arasında nasıl bir bağlantı oluşturmalıyız? Tabi ki hem GÜVENLİ hem de HIZLI bir iletişimin sağlanması şarttır. Çünkü bu şirket sektör itibari ile veri iletiminde Güvenlik esasını kesinlikle dikkate almak zorundadır.
Bu bahsettiğimiz ana merkez ve şubeler arasındaki iletişimi sağlamak için mecburen INTERNET ORTAMI kullanılacaktır. Ancak Internet Ortamı yukarıda bahsettiğimiz gibi o kadar da basit bir ortamdan ibaret değildir. Güvenlik açısından kötü niyetli birçok kullanıcı bulunur, ayrıca birçok kullanıcının kullandığı bu yapıyı kullanmak bizim hızımızı zaman zaman yavaşlatabilir.
İşte bu durumların önüne geçebilmek açısından şirketin şubeleri arasındaki Yerel Alan Ağları’nı birbirine bağlamak için VPN Tünelleri kullanılır. Yukarıdaki resimde de gördüğünüz gibi yine internet ortamı kullanılır ancak veri iletimleri “VPN Tunnel” adı verilen ayrı fiziksel hatlardan sağlanır. Bu tüneller sayesinde şirket şubeleri internet üzerinde hem hızlı, hem güvenli veri iletimi sağlayabilirler. Ayrıca bu VPN tünelleri sayesinde internet üzerindeki kimliklerini gizleyebilirler. Bu sayede şirketlerine yönelik siber saldırıların önüne geçerler, veri iletimindeki kaliteyi en üst düzeye çıkartırlar.
Yukarıda da açıklamaya çalıştığımız gibi VPN ağlar arası uzaktan erişimi sağlar. VPN sanal bir ağ yapısı sayesinde diğer ağlara fiziksel bağlıymış gibi görünür aslında. Sanki İstanbul, Ankara ve İzmir’ deki şubelerin bilgisayarlarının birbirilerine bağlanmasını sağlayan bir Ethernet kablosu olduğunu düşünün. İşte bu Ethernet kablosunu VPN tüneli olarak düşünebilirsiniz. (Bu Ethernet kablosu örneği tamamen varsayımdan ibarettir.)
Kısacası VPN, internet aracılığı ile başka bir ağa bağlanmamıza imkan veren bağlantı biçimidir. Ancak günümüzdeki VPN’ ler ve VPN programları tam olarak bu amaçla kullanılmaz. Genellikle VPN’ ler internet üzerindeki kullanıcıların kimliklerini gizlemesi için, ülke kısıtlamalarının kaldırılması amacıyla kullanılırlar. Bunun için birçok firma birçok yazılımla kullanıcılara hizmet sunarlar. Hem ücretli hem de ücretsiz VPN hizmetleri mevcuttur. Kullanıcılar bu sistem sayesinde yasaklamaların önüne geçmeye çalışırlar.
Not: Makale özgün bir makaledir. Alıntı yapmadan kullanılamaz. @bilgisayar.name
VPN nedir ne işe yarar?
